تاریخ وطن

در پاسخ به چالش­ها و معضلات امنیتی در سطوح خارجی (منطقه­ای - جهانی)، سیاست­های امنیتی کنشگران بر پایه پویش­های محیطی طرح­ریزی و پیگیری می­شود. در مراکز مطالعاتی روسیه، اهداف امنیتی برگرفته از یک محیط­شناسی بوده و بر پایه جغرافیای سیاسی اولویت می­یابد. ساختارهای حاکم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی درک شده در هر محیط از سوی این مراکز، بازتاب شرایط امن نسبت به منافع و خواسته­های کرملین می­باشد. این پرداخت روسی از امنیت و محیط در غرب آسیا بر اساس تبیین نیاز­ها، منافع و پیامد­های هر رفتار و تصمیم دولت روسیه در میان محققان روس شکل گرفته و درنهایت به یک گفتمان امنیتی دست می­یابند. این نوشتار با هدف شناخت مبنای استراتژی کلان و دکترین­های امنیتی اندیشکده­های روسی در رابطه با محیط غرب آسیا، سؤال اصلی خود را بدین صورت بیان می‌دارد: اندیشکده‌های رسمی و تصمیم‌ساز روسیه چه نگرش، تبیین، دامنه و عناصری پیرامون مفهوم امنیت در محیط غرب آسیا دارند؟ پژوهش حاضر فرضیه خود را بر اساس تعریف مدلول امنیت از سوی اندیشکده­های راهبردی روسیه در سطح منطقه‌ای و جهانی به ویژه منطقه غرب آسیا، بر پایه زیست تاریخی، جغرافیای وطنی و هویت درک شده توسط روس­ها و با هدف چگونگی تعریف و تحقق منافع و اولویت‌های مادی روسیه قرار داده است. این مقاله در چارچوب نظریه سازه‌انگاری به تأویل نگاه و فهم روسی از محیط امنیتی در غرب آسیا می‌پردازد. نوشتار پیش­رو برای دستیابی به یافته‌های قابل‌اتکا و مورد نظر، با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای (مکتوب و الکترونیکی) به انجام رسیده اس, ...ادامه مطلب

سازمان همکاری شانگهای از نمادهای همگرایی منطقه‌ای در اوراسیای پساجنگ سرد است. پایش روند دگردیسی این نهاد نشان از اهمیت قدرت‌محوری و دستاوردهای نسبی در مدل رفتاری اعضای سازمان دارد. پس از نزدیک به دو دهه کوشش‌های ایران برای عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای به ثمر نشست. فرایند الحاق ایران آغاز شده و این کشور در آینده‌ای کوتاه به عنوان عضو دائم این نهاد پذیرفته خواهد شد. عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای چه طیفی از پیامدهای امنیتی و اقتصادی در پی خواهد داشت؟ این مقاله با بهره‌گیری از چارچوب مفهومی واقعگرایی در تحلیل رژیم‌های بین‌المللی و بررسی اسنادی که کشورها برای عضویت دائم در سازمان امضا می‌کنند در پی ارائه پاسخی به پرسش مورد اشاره برآمده است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که روابط قدرت متغیر کانونی در ایجاد رژیم امنیتی و اقتصادی شانگهای بوده و دستاورد‌های نسبی نقش کلیدی در شکل‌دهی به مدل رفتاری اعضای سازمان ایفا کرده است. متاثر از این مدل رفتاری، نهادینگی این سازمان ضعیف است. عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای تنها در حوزه مقابله با تروریسم تعهدات الزام‌آوری برای این کشور ایجاد می کند. در سایر حوزه‌های امنیتی و در حوزه‌ اقتصادی همکاری اعضا تابعی از اجماع شورای سران و غیرالزام‌آور است., ...ادامه مطلب