تاریخ وطن

پژوهش پیش‌رو با بهره‌گیری از امکانات نظریِ مفهوم روایت و تخیّل به خوانش روایی بخش نخست رساله تنبیه الامّه و تنزیه الملّه، اثر مشهور محقق نائینی (1240-1315ش) می‌پردازد. نقطه آغاز این تحقیق، پیوند ناگسستنی میان تاریخ -به‌مثابه پیرنگی پویا از رویدادها و مفاهیم و نه مرور گاه‌شناسانه رویدادهای تاریخی- و اندیشه سیاسی است. در این راستا، به نقش عنصر تخیّل در همسان‌سازی اسنادی/پیرنگ میان رویدادها و مفاهیم از یک‌سو و میان مفاهیم فلسفی و شرعی از سوی دیگر پرداخته می‌شود. پرسش اصلی این پژوهش دائر بر چگونگی نسبت میان قوه تخیّل/تصور و قوه منطقی/استدلالی در متن رساله مذکور است. متناسب با این پرسش، فرضیه اصلی این پژوهش بر تقدّم قوه تخیّل بر قوه عقلانی در سایه مفاهیمی چون تخیّل مولّد، پیرنگ، محاکات و استعاره در اندیشه پل ریکور و مفهوم تصور اجتماعی در اندیشه چارلز تیلور تأکید دارد. این مهم با کالبدشکافی مفاهیمی که محقق نائینی در مطلع رساله‌اش به‌کار برده است، قابل کشف و رهگیری است. کلیدواژگان:روایت، تخیّل، پیرنگ، شریعت، حکمت عملی., ...ادامه مطلب

صدانت گفتار مصطفی ملکیان در نشست رونمایی از کتاب فلسفه سیاسی؛ ضرورت جمع عقلانیت و اخلاق در سیاست گفتار مصطفی ملکیان در نشست رونمایی از کتاب فلسفه سیاسی ضرورت جمع عقلانیت و اخلاق در سیاست محسن  آزموده روزنامه اعتماد، شماره ۵۲۴۲، دوشنبه ۶ تیر ۱۴۰۱ درآمد: مصطفی ملکیان، پژوهشگر نام‌آشنای فلسفه و اخلاق در ایران در یک دهه اخیر، عمدتا بر اصالت فرهنگ و اولویت فرد و توجه به درونیات انسان یعنی باورها، احساسات و خواسته‌های او تاکید داشته و کمتر به اصلاحات اجتماعی و مهم‌تر از آن نهاد سیاست پرداخته است. از این رو مقدمه تحلیلی و خواندنی او بر کتاب «فلسفه سیاسی» (درآمدی کامل) می‌تواند نشان‌گر چرخش یا تحولی -ولو ناچیز- در دیدگاه‌های او تلقی شود. او البته در بخش پرسش و پاسخ نشست رونمایی این کتاب به روشنی گفت که قبلا به اهمیت سعادت جمعی به عنوان شرط حصول سعادت فردی، کمتر توجه داشته است. ملکیان البته بلافاصله تاکید کرد، هنوز هم میزان تاثیر قوت فرد را در برابر جامعه کم نمی‌داند و اصلاح فرهنگی را پایدارتر و ماندگارتر تلقی می‌کند، ضمن آنکه معتقد است اصلاحات سیاسی و اجتماعی تنها موجبات سعادت فردی را ایجاب می‌کند و لذت و بهروزی بالفعل به خود شهروندان بستگی دارد. آنچه می‌خوانید گزارشی از سخنرانی مصطفی ملکیان در جلسه رونمایی کتاب «فلسفه سیاسی» (درآمدی کامل) نوشته فیل پاروین و کلر چمبرز است که با ترجمه روان و دقیق جواد حیدری، مترجم و پژوهشگر علوم سیاسی منتشر شده و انتشارات سروش مولانا آن را منتشر کرده است. انگیزه من از پذیرش شرکت در این جلسه نخست ارزش خود کتاب است. این کتاب در میان همه کتاب‌هایی که در باب فلسفه سیاسی نوشته شده و من دیده‌ام، آموزنده‌ترین است. البته حوزه اصلی کار من فلسفه سیاسی نیست، ام, ...ادامه مطلب