تاریخ وطن

متن مرتبط با «نگاه» در سایت تاریخ وطن نوشته شده است

حکومت مطلوب در نگاه محسن برهانی، ابوالقاسم فنائی و محمدامیر قدوسی

  • صدانت حکومت مطلوب در نگاه محسن برهانی، ابوالقاسم فنائی و محمدامیر قدوسی تصویر نهایی شما از “حکومت مطلوب” چیست؟ این پرسشی است که محسن برهانی، ابوالقاسم فنائی و محمدامیر قدوسی در این ویدئو به آن پاسخ داده‌اند. محسن برهانی معتقد است که قانون‌گذاری بدون توجه به بافتار فرهنگی و اعتقادی هر جامعه پروژه‌ای نافرجام است. وی تحقق دولت بی‌طرف را امری ناشدنی می‌داند؛ چرا که هر نوع تقنین در هر جامعه‌، متأثر از بافتار آن جامعه است. تقنین در ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و از این‌رو در حکومت مطلوب می‌بایست در جایی در میانه شرع‌گرایان و عقل‌گرایان به نقطه تعادل رسید. این نقطه تعادل، همانجایی است که در آن گرچه هیچ‌یک از طرفین به همه مطلوبهای خود نخواهند رسید، بیشترین مطلوب‌های ممکن الوقوع هر یک از آنها برآورده خواهد شد. اینجاست که از نظر وی، باید به ظرفیت‌های فقه در برآوردن دغدغه‌های حقوق بشری و تامین رضایت مردم، نگاهی دوباره انداخت و نمی‌توان فقه را از حیات اجتماعی حذف کرد. ابوالقاسم فنائی معتقد است که شیوه‌های کنونی استنباط فقهی در جهان اسلام، خلاف سیره عقلاست. از نظر او استنباط حکم فقهی آنگاه از شیوه درستی پیروی کرده‌است که محصول توزین ظنون نقلی و عقلی بوده‌باشد. از نظر او اگر احکام فقهی، به ویژه احکام اجتماعی و سیاسی آن، با توجه به زمان و مکان و با توجه به داده های علوم انسانی و تجربی مدرن، استنباط شوند، می‌توانند شرعی بودن دولت بی‌طرف را تایید کنند. به باور ابوالقاسم فنائی، راهکار نهایی حل مشکلات جامعه ایران، تن دادن به دین در چارچوب اخلاق و به بیان دیگر فقه اخلاقی است. محمدامیر قدوسی معتقد است که قوانین مُجری در جامعه سیاسی، می بایست محصول عقل عمومی، و در چارچوب حقوق بشر, ...ادامه مطلب

  • نگاهی نقادانه و سنجش‌‌گرانه درباره‌‌ی نگرش‌‌ها و پیش‌‌فرض‌‌های محمد راسخ در خصوص مفهوم حق و ارتباط آن با مفاهیم موجود در سپهر اخلاق‌‌پژوهی

  • صدانت نگاهی نقادانه و سنجش‌‌گرانه درباره‌‌ی نگرش‌‌ها و پیش‌‌فرض‌‌های محمد راسخ در خصوص مفهوم حق و ارتباط آن با مفاهیم موجود در سپهر اخلاق‌‌پژوهی نگاهی سنجش‌گرانه درباره‌ی نگرش‌ها و پیش‌فرض‌های دکتر محمد راسخ در خصوص مفهوم حق و ارتباط آن با مفاهیم موجود در سپهر اخلاق‌پژوهی سید محمد حسینی[۱] مقدمه دغدغه‌ی نقد نگرش‌های حقوق‌دان محترم، استاد محمد راسخ[۲]، به چند سال قبل بازمی‌گردد؛ زمانی که دانشجوی ارشد حقوق عمومیِ دانشگاه بهشتی بودم و با آثار و تألیفات ایشان به مرور آشنا شدم و به واسطه‌ی علاقه‌ای که به مباحث فلسفه‌ی حقوق و اخلاق داشتم، بارها آثار ایشان را خواندم و ضمن اذعان به اینکه از آثار ایشان بسیار آموختم، اما به واسطه‌ی آشناییِ نسبی‌ای که با حقوق بشر و همچنین فلسفه‌ی اخلاق (به ویژه فلسفه‌ی اخلاقِ کانت) داشتم، همیشه این سؤال برایم وجود داشت که محمد راسخ بنا به چه دلیل و/ یا دلایلی، با استناد به نظام فکریِ کانت در حوزه‌ی اخلاق – که در ادامه به آن اشاره خواهم کرد – مفهوم ”حق“[۳] را جدای از ”اخلاق“[۴] می‌داند و معتقد است ”حق“ نسبت به ”اخلاق“ لااقتضاء و بی‌طرف است- یعنی ربط و نسبتی میان این دو مفهوم در نظام فکری کانت وجود ندارد. برای طرح ادعاهایم مبنی بر اینکه پیش‌فرض ایشان از نظام اخلاقیِ کانت نادرست است، مایلم نگاهی ”سنجش‌گرانه“ نسبت به آراء ایشان داشته باشم. بر این اساس، می‌کوشم با نگاهی به آراء ایشان در خصوص ارتباط و/ یا عدم ارتباط دو مفهوم ”حق“ و ”اخلاق“ در منظومه‌ی فکریِ کانت و، همچنین تقریرات و مدعیات ایشان در سایر حوزه‌های سپهر اخلاق، پیش‌فرض‌های نادرست ایشان را نقد کنم. به طور خلاصه استدلال خواهم کرد که برخلاف پیش‌فرض‌های ایشان، ”حق مدرن“ دارای مبنایی ”اخلاقی“ است و، به, ...ادامه مطلب

  • نسبت سنجی انواع خداناباوری با خداناباوری‌های دوستانه و غیردوستانه؛ با نگاهی به نظریه ویلیام رو

  • صدانت نسبت سنجی انواع خداناباوری با خداناباوری‌های دوستانه و غیردوستانه؛ با نگاهی به نظریه ویلیام رو نسبت سنجی انواع خداناباوری با خداناباوری های دوستانه و غیردوستانه؛ با نگاهی به نظریه ویلیام رو نویسنده: هادی حکیم شفایی در این نوشتار، ابتدا مدل او را در تبیین مفهوم خداناباوریِ دوستانه و غیردوستانه به شرح زیر می آوریم و سپس با طرح سه نوع خداناباوری بر اساس منشاء باور، امکان و میزان گرایش هر یک از انواع خداناباوری به خداناباوری دوستانه و غیردوستانه را بررسی خواهیم نمود و فرضیه هایی ارائه خواهیم کرد. طبق مدل ویلیام رو، خداناباوری را بر اساس درجه گشودگی آن به خداباوری می توان به سه دسته تقسیم نمود: ۱_ خداناباوری غیردوستانه unfriendly atheism ۲_ خداناباوری بی تفاوت indifferent atheism ۳_ خداناباوری دوستانه friendly atheism خداباوری را هم بر اساس ویژگی ها و درجه سیطره ی خدا بر عالم، به دو دسته می توان تقسیم کرد: ۱_ خداباوری موسع broad theism ۲_ خداباوری مضیّق narrow theism خداناباوری غیردوستانه، نوعی فهم از هستی است که هر گونه موجود قدسی و ماورایی را انکار می کند و باور به هر نوع مفهوم از خدا را ناموجه می داند. خداناباوری بی تفاوت، بیشتر، یک وضعیت روانشناختی است که فرد متعلق به آن، میان خداناباوری دوستانه و خداناباوری غیردوستانه، موضع خاصی ندارد و بی تفاوت است. خداناباوری دوستانه، نوعی فهم از هستی است که به وجود خدا باور ندارد اما در عین حال معتقد است نوع خاصی از خداباوری می تواند موجه باشد و باورمندان به نوع خاصی از خدا در باور خویش، صاحب مبنا هستند. پس در این تقسیم بندی، تعبیر دوستانه یا غیردوستانه، ارتباطی به رفتار دوستانه یا غیردوستانه ندارد. یک فرد متعلق به خداناباوری غیردوس, ...ادامه مطلب

  • نشست «جنبش زنان در ایران: نگاهی به اعتراضات کنونی» با حضور فاطمه صادقی و نفیسه آزاد

  • صدانت نشست «جنبش زنان در ایران: نگاهی به اعتراضات کنونی» با حضور فاطمه صادقی و نفیسه آزاد نشست «جنبش زنان در ایران: نگاهی به اعتراضات کنونی» با حضور فاطمه صادقی و نفیسه آزاد دوشنبه اول بهمن ۱۴۰۱ نشست «جنبش زنان در ایران با نگاهی به اعتراضات کنونی» به همت موسسه مردم‌نهاد «رحمان» -که در حوزه بهبود آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌کند- با حضور فاطمه صادقی، پژوهشگر و فعال حقوق زنان و نفیسه آزاد، جامعه‌شناس برگزار شد. این دو پژوهشگر ضمن اشاره به کنشگری اجتماعی همواره زنان در طول تاریخ ایران، علل اعتراضات و خشم زنان را ریشه‌یابی کردند. فیلم این نشست را می‌توانید در یوتیوب یا آپارات ببینید. گزارشی که از نشست در ادامه می‌آید در شماره ۲۵۱۴ روزنامه پیام ما منتشر شده است. چرا زنان ایرانی اعتراض می‌کنند؟ چه چیزی برای اعتراض وجود دارد؟ زنان که در ایران درس می‌خوانند و اجازه تحصیل تا مدارج بالا را دارند، آنها که کار می‌کنند و فعالیت اقتصادی خود را در جامعه ادامه می‌دهند، زنان ایران که نه درگیرودار شرایط طالبانی کشور همسایه هستند و نه از حق حضور در عرصه عمومی منع شده‌اند، پس حرف حساب آنها چیست؟ سهمیه‌بندی جنسیتی رشته‌های دانشگاهی «نفیسه آزاد»، جامعه‌شناس در نشست «جنبش زنان در ایران با نگاه به اعتراضات کنونی» علت خشم و اعتراض زنان ایرانی را چنین توصیف می‌کند: «زنان ایرانی همواره در حال مقاومت پیچیده و چند لایه در برابر نوعی قدرت هستند اما این مقاومت چه ریشه‌ای دارد؟ تحصیل پس از انقلاب راهی که برای زنان از هر گروهی باز است و آنها به تمامی از آن استقبال می‌کنند تا نیمه دهه ۷۰ به میزان بالایی تا حدود نیمی از جمعیت دانشگاه‌ها را تشکیل می‌داند. این حضور گسترده وقتی در دهه ۸۰ به حدی می‌رسد که نسبت زنان, ...ادامه مطلب

  • گفتمان توسعه: نگاه‌ِ جریان‌غالب، نگاهِ گاندی‌گرا

  • صدانت گفتمان توسعه: نگاه‌ِ جریان‌غالب، نگاهِ گاندی‌گرا گفتمانِ توسعه: نگاه‌ِ جریان‌غالب، نگاهِ گاندی‌گرا نوشته: سیبی کِی. جوزف مترجم: غلامعلی کشانی، اسفند ۱۳۹۹ در دوران اخیر توسعه (شکوفایی)[۱] به‌عنوانِ موضوعی اصلی در گفتمان‌های علوم اجتماعی خود را نشان‌ داده است. این موضوع که از برداشت‌های ترومن [رئیس‌جمهور آمریکا] و رُستوْ از رشد اقتصادی شروع شد، با پذیرشِ شکل‌های مختلفِ فکری در دوران پسا-جنگ وارد مراحلِ متعدد شد و به‌تازگی شکل‌هایی مثل توسعه‌ی پایدار و رشد فراگیر را به‌خود گرفته است. نظریه‌ی اصلیِ این مقاله این است که همه‌ی این تلاش‌ها در اثرگذاریِ چشمگیر بر روی بحرانِ پیشاروی توسعه‌ی جریان‌غالب[۲] شکست خورده‌اند. در این بافتار است که برداشتِ گاندی از توسعه توانسته است توجه دانشمندان و فعالان را در سراسر جهان به خود جلب کند. این مقاله تلاش کرده است نقد گاندی به توسعه به‌عنوانِ بخشِ جدایی‌ناپذیرِ تمدنِ صنعتیِ مدرن را بررسی کند و همین‌طور وجوهِ الگوی توسعه‌‌ی اقتصادیِ پیشنهادیِ او را نشان بدهد که می‌تواند پایدار و بادوام باشد. عکسِ بالا، گاندی را در روستا نشان می‌دهد، همان‌جایی که امید اش را به‌ اقدامِ رادیکال، سازنده، و خوداتکای شوراهای آن‌ به‌منزله‌ی هسته‌ی اولیه‌ی دموکراسیِ عادلانه، شکوفا و تعالی‌بخش بسته بود. تصویرِ گاندی از هندِ رویاهایش، مجمع‌الجزایری از جمهوری‌های روستاییِ مستقلِ تمرکززدایی‌شده، شورایی و با نیرویِ کار و مدیریتِ داوطلبانه‌ بود که بتواند “سلطه‌ی ازلیِ دولت‌ِ متمرکز” بر روستا‌ها را کنار زده و برعکس، الگویی برای شکوفایی (توسعه) در شهرها باشد. . . [۱] development: کلمه‌ی توسعه ترجمه‌‌ی درست این واژه نیست. “شکوفایی” می‌تواند مفهوم بسیار گسترده‌ی آن را در ع, ...ادامه مطلب

  • دشواره رویاگونگی و توسعه؛ نگاهی به مناسبات دولت با مدرنیته در ایران پسا انقلاب

  • ورود مدرنیته به ایران با چالش‌های متعددی همراه بوده‌است، به طوری‌که جامعه ایرانی در مواجهه با امر مدرن، دغدغه حفظ هویت بومی خود را داشته‌است. چالش‌های یک سده اخیر در ایران حاکی از آن است‌که جامعه ایرانی با مدرنیته مشکل نداشته بلکه با ایدئولوژی دگرساز غرب‌گرا که بر تفکر مدرن سایه انداخته بود، سرستیز داشت. با پیروزی انقلاب اسلامی، هم‌چنان تقابل سنت و مدرنیته که میراثی تاریخی محسوب می‌شد، خودنمایی می‌کرد. هریک از دولتمردان پس از انقلاب به دلیل اقتضائات ناشی از انقلاب با ایدئولوژی غرب‌گرا از در خصومت درآمدند اما با مدرنیته و ماشین فاوستی توسعه مدرن نه تنها هیچ مشکلی نداشته بلکه به عنوان پیشرانان امر مدرن نقش‌آفرینی کرده‌اند. نوشتار پیش‌رو درصدد است تا پرچمداری دولت‌های ایران پسا انقلاب در پیشبرد امر توسعه مدرن را به رغم تعارضات ایدئولوژیکی با ایدئولوژی غرب‌گرا که خود را به صورت تخاصم با غرب نمایان ساخته بود، به نمایش بگذارد. این نوشتار هم‌چنین در راستای اثبات مدعای بالا به شیوه توصیفی و تحلیلی، از مدل نظری تلفیقی فاوست گوته، امرنمادین لکان و جهان زیست هابرماس بهره‌گرفته است., ...ادامه مطلب

  • نگاهی به گفتارِ «دبیره‌ی رومیان» در «فهرستِ» ابنِ ندیم

  • پارسی‌انجمن: دکتر مصطفی یونسی، در این جُستار، با بهره از پژوهشهای تازه به بازخوانیِ نشانه‌ها و درون‌مایه‌‌ی گفتارِ کوتاهِ نبیگِ «فهرستِ» ابن ندیم درباره‌ی «دبیره‌ی رومیان» (الکلام علی القلم الرومی) پرداخته است. وی گفتارِ ابنِ ندیم را به فراخور جابه‌جا و از نو به پارسی گردانده است. همچنین دبیره‌ی یونانیِ بیزانسی که ابن ندیم ازش سخنِ گفته ولی نیاورده را آورده است – چیزی که در گردانشِ پارسیِ تجدد و نیز انگلیسیِ داج از «الفهرست» دیده نمی‌شود. جُستارِ «ملاحظاتی چند در بابِ شکل و محتوای «خطِ رومیان», ...ادامه مطلب

  • مجموعه گفتگوهای کافه فیلو با عنوان «کوچینگ از نگاهی دیگر»

  • کوچینگ به عنوان حرفه، نوپاست، اما دارای ریشه‌های کهن است که می‌تواند در مسیر توسعه فردی و سازمانی به ما کمک کند. عمر کوچینگ در جهان حدود ۳۰ سال است و در ایران نیز چند سالی‌ست که در قالب کوچینگ کسب و کار، کوچینگ زندگی و … وارد شده و عده‌ای مشغول کار , ...ادامه مطلب

  • حرمت حیات (بزرگداشت زندگی) از نگاه آلبرت شوایتزر

  • حرمت حیات (بزرگداشت زندگی) از نگاه آلبرت شوایتزر مترجم: غلامعلی کشانی تعبیر بزرگ‌داشتِ زندگی یا حرمتِ حیات (Reverence for Life) برگردانی است از عبارت آلمانیِ: “Ehrfurcht vor dem Leben”. این واژه‌ها در طیِ سفری بر روی قایق در رودخانه‌ی اوگو‌ئه (Ogoou, ...ادامه مطلب

  • درس‌گفتارهای نگاهی به مقوله اعتماد اجتماعی از آذرخش مکری

  • چرا بعضی افراد زود اعتماد می‌کنند یا ساده‌لوح‌اند و بعضی سخت اعتماد می‌کنند یا بدبینند؟ چه می‌شود ما به افرادی اعتماد می‌کنیم و به افراد دیگری اعتماد نمی‌کنیم؟ اعتماد فردی و اعتماد اجتماعی به, ...ادامه مطلب

  • سره‌نویسیِ پارسی در دربارِ‌ ایلخانان: نگاهی به شهنشاه‌نامه‌ی احمدِ تبریزی

  • پارسی ‌انجمن: بر پایه‌ی گواههای استوار و روشنِ تاریخی و زبان‌شناختی، تا چهارسد سالِ پیش (تا میانه‌ی سررشته‌داریِ صفویان، دستِ کم تا پایانِ‌ سده‌ی دهمِ مَهی(قمری)) زبانِ همه‌ی آذربایجانیان گویشی از , ...ادامه مطلب

  • درس‌گفتارهای نگاهی به مقوله طردشدگی از آذرخش مکری

  • انسان‌ها موجودات اجتماعی هستند و اساس زیستی آنان متکی بر عضویت و تعامل با گروه‌های متعدد و متنوع انسانی است. میزان مقبولیت و طردشدگی در گروه‌های انسانی، بر رفتار، باور، سلامت روان و احساسات ف, ...ادامه مطلب

  • همایش بین المللی جان رالز ؛ با نگاهی به عدالت، توسعه، صلح و دموکراسی

  • همایش و بین المللی و جان رالز و ؛ با نگاهی و به عدالت، و توسعه، و صلح و دموکراسی و ۵ (۱۰۰%) ۱۳ votes پنج‌شنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۷ «همایش بین‌المللی جان رالز ؛ با نگاهی به عدالت، صلح، توسعه و دموکراسی» به همت انجمن, ...ادامه مطلب

  • نگاهی بر اسطوره های ایران زمین

  • تارنگار پارسیان دژ از ۱ فروردین ۱۳۹۱ به طور رسمی کار خود را در وب پارسی آغاز کرد و استقبال هموطنان گرامی قرار گرفت.امیدواریم بتوانیم به اندیشه ایرانشهری و رشد فرهنگی کشور عزیزمان کمکی کرده باشیمتمام قوانین سایت منطبق با قوانین جاری کشور است.ثبت است بر جریده عالم دوام ما ثبتنام در پارسیان دژ آخرین نوشتار ها پارسیان دژ - تاریخ ایران ایران باستان ایران معاصر - صفحه پیدا نشد تمام حقوق © مادی و معنوی این تارنگار برای پارسیان دژ محفوظ است . , ...ادامه مطلب

  • جدیدترین مطالب منتشر شده

    گزیده مطالب

    تبلیغات

    برچسب ها