متن مرتبط با «تحول» در سایت تاریخ وطن نوشته شده است
تکوین و تحول ملت‌سازی دولتی در امارات متحده عربی
تأسیس امارات متحده عربی در اوایل دهه 1970 محصول اراده‌ای سیاسی برای به هم‌پیوستن مجموعه‌ای از جماعت‌های قبایلی بود که هویت غالب در آنها، ترکیبی از هویت عشیره‌ای و اسلامی بود. تبدیل کشور نوپدید از یک مجموعه ازهم‌گسیخته به یک واحد سیاسی منسجم نیازمند خلق عناصر سازندۀ هویت ملی، درونی‌سازی و عمومیت‌بخشی به آن به‌عنوان هویتی فراتر از تعلقات قبایلی و فروتر از تعلقات امتی بود که اتباع کشور را به یکدیگر پیوند دهد و احساس ملت بودن را در میان آنها ایجاد کند. با توجه به تقدم زمانی تأسیس دولت بر ملت و محوریت نهادها و نخبگان سیاسی، تجربۀ ملت‌سازی در امارات متحده عربی به نمونه‌ای آشکار از الگویی از ملت‌سازی است که می‌توان آن را «ملت‌سازی دولتی» نامید. ملت‌سازی دولتی به‌عنوان شکلی از پدیدۀ ملت‌سازی در دوران مدرن، فرایندی «از بالا» است که در طی آن دولت و نهادهای دولتی از طریق طراحی و اجرای پروژه‌ای هدفمند تلاش می‌کنند تا عناصر و مولفه‌های هویت ملی را شکل داده، در میان اتباع خود بسط دهند و از این رهگذر مبنای نوینی برای تعلق اجتماعی خلق کنند. مقالۀ حاضر تلاش دارد تا ابعاد، عناصر و سازوکارهای چنین فرایندی را در امارت متحده عربی عصر محمد بن‌زاید آل‌نهیان مورد بررسی قرار دهد. بر مبنای مباحث نظریه‌پردازان «مدرنیست» پیرامون ملی‌گرایی، این مقاله سازوکارهای ملت‌سازی را ذیل چهار محور الف) سنت‌سازی؛ ب) تاریخ‌سازی؛ ج) نمادسازی؛ د) غیریت‌سازی دسته‌بندی و بررسی کرده است. مقاله نتیجه‌گیری می‌کند که ملت‌سازی در امارات به واسطه سرشت اراده‌گرایانه و دولتی خود با ناپایداری و بی‌ثباتی روبرو است. , ...ادامه مطلب
روایت هایی از سینمای ایران در تحولات انضباط و قدرت در مدرسه
مبحث اصلی در ساخت اجتماعیِ عصرِ کودکی، مقولۀ کنترل و انضباط است. مدرسه – در کنار سایر نهادهای کنترل کننده کودکی - از طریقِ طرح­ها و تنظیمات خویش به نظم، فهم و یادگیری، بلوغ و رشد، مهارت و کنترل و قاعده بخشی تصورات و ذهن کودک فرم می دهد. مقاله حاضر قصد دارد روایت­هایی از سینمای ایران را منعکس کند که در آنها کودکان ایرانی چگونه در معرض شیوه­های خاص کنترل به عنوان ابزار اساسی میکروپلتیک قدرت قرار گرفته­اند و این شیوه­ها چگونه متحول گشته­اند. فرضیة مقاله این است که با توجه به روایت­های سینمایی از تحولات انضباط و قدرت در مدرسه، میکروپلتیک قدرت در این نهاد، سه مرحلة مقاومت در برابر انضباط، مشروعیت­بخشی به انضباط و در نهایت تسلط انضباط را از سر گذرانده است. در این پژوهش با استفاده از روش تبارشناسی قدرت فوکو و به شیوة توصیفی- تحلیلی انعکاس زیست کودکان ایرانی در مدرسه در سه فیلم منتخب از دهه­های پس از انقلاب اسلامی، از منظر میکروپلتیک قدرت مورد بررسی قرار گرفته است., ...ادامه مطلب
تحول لایههای معنایی مفهوم دولت در عصر فتحعلی‌شاهی (دوره بحران و ابهام)
این پژوهش سیر تاریخی ظهور مفهوم دولت در زبان زمانه را در نیمه نخست قرن سیزده قمری یعنی دوره جانشینِ مؤسس سلسله قاجار بررسی می‌کند. پرسش محوری پژوهش این است که با ورود ایران به دوران آستانه­ای خود تا چه میزان تحولات مربوط به این بحران، در کاربرد مفهوم دولت، در متون آن دوره، بازتاب زبانی داشته و کدام لایه­های معنایی آن تقویت و کدام‌یک حذف یا جابه‌جا شده­اند؟ مدعای ما این است که مفهوم قدیم دولت در این دوره، با اضطراب حاصل از بحرانِ واقع‌شدن در آستانه زمان تاریخی و مواجهه با مفهوم جدید، برای نخستین‌بار درون هاله‌ای سنگین از ابهام قرار گرفت؛ ابهامی که در عمل، زنگ آغاز پایان مفهوم ثابت و منجمد از دولت را که ادعای ازلیت و ابدیت می‌کرد، به صدا در آورد. از همین نقطه، زمینه چالش سهمگین میان دو فهم از مفهوم قدیم و جدید دولت به‌تدریج تکوین یافت. برای این منظور، خواهیم کوشید با بهره‌گیری از کلیات نظریه تاریخ مفهومی راینهارت کوزلک آلمانی لایههای معنایی مفهوم دولت و ظهور زبانی - بیانی آنها در مواجهه با بحران نوپدید عارض بر دولت یعنی بحران جنگ‌های ایران و روسیه را در آثار نویسندگان دوره مذکور بکاویم., ...ادامه مطلب
تاریخ تحول معنایی مفهوم انقلاب و تأثیر آن بر تولد اسلام سیاسی
پژوهش حاضر، کنکاشی در تاریخ تفکر سیاسی ایران معاصر از مسیر به‌کارگیری رهیافتی نوین به‌قصد گشودن دریچه‌ای جدید در جهتِ تنویر ابعادی از تحولات معنایی مفهوم‌ها و دلالت‌های سیاسی آن در ایران معاصر است. چارچوب نظری به کار گرفته شده در این پژوهش، تاریخ مفاهیم راینهارت کوزلک است که محصول لحاظ کردن تحول چرخش زبانی در درون علوم تاریخی است. بر این اساس، پژوهش حاضر می‌کوشد تاریخ تحول معنایی مفهوم انقلاب به‌عنوان یکی از محوری‌ترین مفاهیم موجود در تفکر سیاسی ایران معاصر را مورد بررسی قرار دهد تا بر مبنای آن به دریافتی از چگونگی تولد اسلام سیاسی در ایران معاصر نائل گردد. پرسش اصلی پژوهش آن است که چگونه ورود و تحول معنایی مفهوم انقلاب به درون نظام مفاهیم اسلام شیعی به تحول معنایی سایر مفهوم‌های پیشین انجامید. فرضیه‌ای که مطرح می‌شود این است که در عصر جدید با شکل‌گیری میدان معنایی جدید و ورود مفهوم‌های جدیدی نظیر انقلاب به درون نظام مفاهیم شیعه، لایههای معنایی جدیدی به مفاهیم اساسی شیعه نظیر اجتهاد، انتظار و تقیه افزوده شد. این تحول معنایی در نظام مفهوم‌ها، یک دگردیسی در درون الهیات شیعه را رقم زد که منجر به تولد «اسلام سیاسی» در ایران معاصر شد., ...ادامه مطلب
نوشتار «دیالکتیک سلیگمنی در آستانه تحولی نو در روانشناسی» از میلاد محمودزاده
در سیر تکامل علم ( science ) نقطه عطف هایی وجود دارد که باعث تحول اساسی در شناخت ما از جهان و پدیده های معین می شود. پیشرفت علم حاصل تفکر انتقادی( critical thinking) نسبت به نظریه های علمی مو, ...ادامه مطلب
